منیر بشیر
منیر بشیر در سال ۱۹۳۰ یا به روایتی دیگر بین ۱۹۲۸-۱۹۳۰ در موصل عراق از پدری آشوری و مادری کرد به دنیا آمد. پدرش عبدالعزیز بشیر و برادر بزرگترش جمیل بشیر از شهرت خوبی به عنوان تکنواز عود و خواننده برخوردار بودند.پدرش در راه ترویج و باز شناسی ساز عود تلاش زیادی کرد و معتقد بود نوازندگی عود همان نقشی را که پیانو در موسیقی اروپایی بازی می کند در موسیقی عرب دارد.پدرش آموزش او را در سن ۵ سالگی آغاز نمود. منیر بشیر ساز ویلون سل و عود را انتخاب نمود و توانست در سن ۶ سالگی به کنسرواتوار بغداد که توسط شریف محی الدین حیدر (۱۸۹۲-۱۹۶۷) تئوریسین بزرگ موسیقی شرقی در قرن بیستم در سال ۱۹۳۴ تاسیس شده بود وارد شود.وی خیلی زود دانشنامه خود را دریافت کرد و توجه خود را بر جمع آوری و حفظ موسیقی سنتی کشورش معطوف ساخت.
به سبب آمیختگی سبکهای مختلف موسیقی در شمال عراق وی بواسطه شرایط محیطی با موسیقی بیزانسی ، کردی ، آشوری ، ترکی ، فارسی ، موسیقی سنتی عهد خلفای عباسی رو برو بود. در سال ۱۹۵۱ در آکادمی هنر های زیبای بغداد مشغول تدریس شد و همزمان وظایف مختلفی را در رادیو بر عهده گرفت.
در ارتباط با کشورش از یک طرف ریشه عمیقی در میراث غنی فرهنگ بین النهرین داشت و از جهت دیگر بر خلاف میل باطنی اش بخصوص در دهه ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ به دلیل اوضاع سیاسی کشورش مجبور بود در بیرون از کشورش کار کند. شهرت و آوازه ش به لبنان رسید و در سال ۱۹۵۳ به بیروت سفر کرد و با نوازندگی خود خواننده افسانه ای لبنان فیروز را با گروهش همراهی کرد و بعد ها به عنوان مدرس در آنجا تدریس کرد.
در سال ۱۹۵۴ اولین رسیتال خود را در استانبول اجرا کرد و سال بعد در تلویزیون عراق به اجرای موسیقی پرداخت و توانست خود را به عنوان تکنواز عود معرفی نماید. در سال ۱۹۵۷ چندین تور در کشور های اروپایی اجرا کرد. وجود مشکلات و سختی کار او به عنوان موسیقین او را مجبور به ترک کشورش کرد و پس از اسکان موقت در بیروت در ابتدای دهه ۱۹۶۰ بطور دائم در بوداپست مقیم شد و محلی را برای زندگی برگزید که تا آخر عمر در آنجا زندگی کرد. وی در مجارستان ازدواج کرد و پسرش عمر بشیر که یکی از نوازندگان خوب عود می باشد در سال ۱۹۷۰ در پایتخت مجارستان به دنیا آمد. این شهر برایش جالب و جذاب بود نه تنها بخاطر وضعیت آن بعنوان یک شهر بزرگ موسیقی در اروپا بلکه بخاطر ایجاد فرصت تحصیل در کنسرواتوار فرانتس لیست زیر نظر Zoltan Kodaly برای او تا اینکه در سال ۱۹۶۵ دکترای خود را در رشته موزیکولوژی گرفت. Kodaly برای محافظت از آهنگهای سنتی مجارستانی با Bela Bartok همکاری داشت و این می توانست رابطه بسیار خوبی با اهداف منیر بشیر در جهت مشغولیت او به موسیقی محلی عراق داشته باشد.
بیشتر ضبط کارهای او در اروپا انجام شد. در سالهای آخر قصد داشت پسرش عمر بشیر را بعنوان جانشین موسیقایی خود قرار دهد و در سال ۱۹۹۴ یک ضبط دو نفره با پسرش انجام داد که اجرایی سنتی با تکنیک استادانه ابتکاری بود.
در ایران نیز کاستی به نام نوای عود از موسسه چهار باغ در بهار ۱۳۸۳منتشر شد که کنسرت وی در کلیسای ماتیس بوداپست است در توضیحات این کاست چنین می خوانیم:((منیر بشیر به سال ۱۹۳۰ در یک خانواده معمولی متولد شد.پدرش نجار فقیری بود که عود را به زیبایی می نواخت و مقامهای موسیقی سنتی خاور میانه را به صورت سینه به سینه فرا گرفته بود. منیر عشق به هنر را از او به ارث برده بود عبدالعزیز پدرش مبلغ کلیسای آشوری موصل بود و منیر در ابتدا توسط او با علوم مذهبی و مراسم نماز گزاری آشنا شد و خود خادم همان کلیسا گردید.وی گفته که ریشه های مذهبی باعث ارتقاء هنرش شده و این ریشه ها را در موسیقی عربی یافته است.او با عود-یک ساز زهی مضرابی-با انگشتان جادویی چنان می نوازد که انسان را بیش از پیش به خدا نزدیک می کند دنیایی که منیر بشیر خلق کرده با حالت طرب و خلسه (که قدما با آن بخوبی آشنا بوده اند) به اوج می رسد. منیر بشیر شیوه ای برای اظهار تمام این حالات یافته که هیچکس تا کنون جرات بیان آن را نداشته است.به هر حال کسی نباید علم ، تجربه و استعداد فراوان وی را در تفسیر تعالیمی که از منابع سنتی دریافت کرده و رشد و بلوغ فکری او را موجب شد فراموش کند. در سی سال گذشته منیر بشیر کنسرت های موفقی را در بزرگترین پایتخت های دنیا اجرا کرده است. آخرین کنسرت او در ۱۱ اکتبر ۱۹۹۲ در کلیسای ماتیس بوداپست(مجارستان)اجرا شد. این کلیسا در قرن ۱۳ ساخته شده و یکی از مشهورترین مکانهای دینی این کشور می باشد. جمعیت زیادی گرد آمده بود تا عود را به همراه ارگ کلیسا(به نوازندگی موسیقیدان بزرگ جانوس سبتین که با شوق فراوان می نواخت) بشنوند. در انتهای این اجرا خواننده مشهور اپرا جولیا پازتی آخرین آهنگ منیر بشیر(مقام نهاوند)را همراهی کرده است.))
منیر بشیر در سال ۱۹۹۷ در حالیکه قصد انجام یک تور در مکزیک را داشت بر اثر نارسایی قلبی در سن ۶۸ سالگی در بوداپست درگذشت.
